FOTO:©ROX KLIJN
In 2008 kruisten de paden van toneelschoolstudent Tom Jaspers en scenarioschrijfstudent Toby Chlosta elkaar voor het eerst. Wat begon als een korte romance, leidt jaren later tot een diepgaand en confronterend gesprek over identiteit, lichamelijkheid en transitie. Toby, destijds voor Tom een vrouw, bleek al die tijd gevangen te zitten in een lichaam dat hem niet past. Via Instagram begint Toby zijn transitieproces te delen, wat bij Tom opvalt en maakt ze in 2012 opnieuw met elkaar in contact komen. Dit openhartige contact vormt de basis voor de voorstelling Zenith: een fysieke muziektheater solo over identiteit en verandering.
Solovoorstelling
Op het podium vertelt Brix Schaumburg het verhaal van Nick. Brix is de eerste officieel openlijke transacteur van Duitsland. Hij ziet het als zijn persoonlijke missie om mensen op te voeden en te strijden voor gelijkheid. Na een groot bereik in Duitsland, is dit voor Brix zijn eerste Nederlandse tournee. De voorstelling wordt volledig gedragen door stem en lichaam. Componist Judith Rijsenbrij schrijft zanglijnen die Brix’ stem live samplet en bewerkt, waardoor de muziek niet alleen een verhaal vertelt, maar ook de fysieke en emotionele transformatie van een transgender man verklankt. Van hoge meisjesstem, via de ‘baard in de keel’-fase, naar een robuuste mannenstem – de muziek maakt de transitie voelbaar.
Inhoud
In Zenith maken we kennis met Nick, een transman die eindelijk ook van buiten durft te worden wie hij van binnen altijd al was. Door tien sleutelmomenten uit zijn leven – van 1983 tot nu – volgen we zijn transitie, niet alleen door zijn eigen ogen, maar ook door die van zijn moeder, vrienden, geliefden en collega’s. Want niet alleen Nick verandert. Ook de mensen om hem heen en de wereld waarin hij leeft, komen in beweging.
De voorstelling is gebaseerd op interviews met transman Toby Chlosta en belicht het fysieke en sociale aspect van een transitieproces vanuit verschillende perspectieven. Hoe ervaart een transpersoon de transitie? Hoe kijken vrienden, familie en collega’s naar deze verandering? En hoe beïnvloed de blik van anderen ons zelfbeeld? Hoewel Zenith voortkomt uit de ontmoeting tussen Tom en Toby, is het geen documentaire voorstelling over hun specifieke verhaal. De voorstelling biedt een breder perspectief op genderidentiteit en plaatst deze thema’s in de context van het dagelijks leven. In een tijd waarin genderdiversiteit steeds vaker onderwerp van politieke discussie wordt, biedt Zenith een noodzakelijk tegengeluid: een menselijke, empathische blik op een universeel thema.
Uit onderzoek blijkt dat transgender personen nog altijd te maken hebben met discriminatie, uitsluiting en psychische problemen. 43% van de transpersonen in Nederland ervaart jaarlijks (discriminatoir) geweld. 69% heeft wel eens overwogen een einde aan het leven te maken. Tegelijkertijd groeit de sociale acceptatie, maar blijft een kwart van de Nederlanders moeite hebben met mensen die niet in de traditionele genderhokjes passen (Transgender Netwerk NL).
Speellijst
9 mei (TRY-OUT) • Theater Ins Blau • Leiden
10 mei (TRY-OUT) • Theater Ins Blau • Leiden
14 mei (TRY-OUT) • Gelderlandfabriek • Culemborg
15 mei (TRY-OUT) • Gelderlandfabriek • Culemborg
16 mei (PREMIERE) • Gelderlandfabriek • Culemborg
21 mei • Theater Kikker • Utrecht
31 mei • Mimik • Deventer
3 juni • CC Amstel • Amsterdam
4 juni • Het Nationale Theater • Den Haag
20 juni • Verkadefabriek • Den Bosch (Queer Arts Festival)
