Trompettist in Auschwitz grijpt je bij de keel.. i ♥ theater.nl

Recensie: Mieke van der Raay

Foto’s: Stephan Markus

Afgelopen maandagavond 4 april was de première van Trompettist in Auschwitz in de Leidse Schouwburg.

Lex van Weren (1920-1996) groeit op in Amsterdam en leert zichzelf trompet spelen. Nadat zijn hele gezin in de Tweede Wereldoorlog wordt opgepakt en op transport gezet naar vernietigingskamp Auschwitz, is het de trompet die hem het leven redt. Als enige van het gezin weet hij, gevangene 163848 en lid van het kamporkest, de verschrikkelijke tijd in het kamp te overleven. In 1980 haalt schrijver Dick Walda hem over om, na jaren van zwijgen, zijn verhaal te vertellen. Lex van Werens schokkende en emotionele relaas vormt het hart van deze intieme theaterproductie.

Wat meteen opviel tijdens de voorstelling, was de doodse stilte in de zaal. Er werd niet gepraat en gehoest en zelfs niemand keek stiekem op zijn of haar telefoon. Iedereen was duidelijk, net als ik, onder de indruk. Vanaf de eerste minuut word je in het verhaal gezogen. Het verhaal van Dick Walda pakt je meteen. Acteurs Thomas Cammaert en Soy Kroon spelen om de beurt de rol van Lex van Werens, maar schakelen moeiteloos over naar de diverse karakters in het verhaal. De bewerking van Allard Blom schiet volop heen en weer tussen verschillende tijden. Gaandeweg ga je meer en meer het verhaal begrijpen, voel je het verdriet, de verwarring, de pijn en ook zijn verdriet. De kleine lichtpuntjes, zoals de onverwachte vriendschappen of de kleine momenten van hoop, is dan een grote gunfactor. Thomas in de rol van Duitse kamp officier is gewoon ijzingwekkend. Deze kamp officier neemt Lex onder zijn hoede, maar ondertussen begeleid deze officier, met ogenschijnlijk plezier de joden naar de gaskamers. ‘Hoe kan ik ooit nog een trompet aanraken, zonder hieraan te denken?’ vraagt Van Weren zich later af. Soy en Thomas zijn één op het toneel, ze vullen elkaar perfect aan. De één doet niet onder voor de ander. Twee acteurs van een kaliber om u tegen te zeggen.

Het decor, van de hand van Joris van Veldhoven, is simpel maar ook weer krachtig qua beeld, past perfect in deze voorstelling en weet de juiste snaar te raken.

De makers hebben een integer stukje toneel neer gezet. Zeer indrukwekkend hoe ze deze voorstelling hebben vormgegeven. De tranen liepen over mijn wangen, zo kwam het binnen. Ik was en ben zelf nu tijdens het schrijven, nog steeds emotioneel. Dit is de kracht van theater.

script: Allard Blom, naar het boek van Dick Walda | regie: Eddy Habbema | spel: Thomas Cammaert en Soy Kroon |