Een oog in zee is een muziektheaterproductie van Stichting Noorderklank: een actuele versie van de mythe van Ariadne en Theseus in een regie van Zephyr Brüggen op initiatief van Helena van Heel en Nanny Roed Lauridsen. Salomé Roodenburg schreef het libretto: het verhaal vanuit het perspectief van Ariadne als een ‘oog’ op de waarheid ‘in een zee’ van leugens en manipulaties waarmee sommige machthebbers het volk hun wil opleggen. In de nieuwe compositie van Willem Boogman is Haydn’s Arianna a Naxos integraal opgenomen. Een oog in zee gaat in première op zaterdag 5 november 2022 op November Music in Den Bosch en gaat op tournee door Nederland in 2022-2023.
Over Een oog in zee
De rol van Ariadne wordt gezongen door mezzosopraan Helena van Heel. De rollen van Theseus en Dionysos worden, in muziek, gespeeld door hoornist Fokke van Heel en accordeonist Vincent van Amsterdam. Danser Kenzo Kusuda geeft in beweging uiting aan de ruimte en het gevoel van Ariadne. Door de compositie haast zichtbaar te maken gidst hij het publiek door het verhaal. In de regie van Zephyr Brüggen en de scenografie van Salomé Roodenburg vervagen de grenzen tussen wat waar is en wat niet. Deze schimmenwereld wordt vormgegeven met doeken met schilderingen van Roodenburg en een lichtontwerp dat schaduwen en projecties kan creëren. Ariadne laat ons inzien dat de Minotaurus een verzinsel is om het volk te onderdrukken met angst, maar kunnen we haar wél blind vertrouwen?
Zephyr Brüggen over regie Een oog in zee:
“Wat mij angst aanjaagt, is een wereld waarin er geen manier meer is om te weten wat waarheid is. Waar de grenzen zijn vervaagd tussen werkelijkheid en fictie, tussen leugen, propaganda, marketingstrategie en oprecht verhaal. In mijn regie van ‘Een Oog in Zee’ staat dit principe centraal. Van niets dat je zal zien in ‘Een Oog in Zee’ zal je weten of het waar is of niet: Ariadne beweegt zich in een schimmenwereld van andere personages, beelden, teksten, en hun sirenenzang. Houden zij haar voor de gek? Of houdt Ariadne ons, het publiek, voor de gek?”
Stichting Noorderklank
In stichting Noorderklank hebben mezzosopraan Helena van Heel en creatief producent Nanny Roed Lauridsen een gedeelde artistieke en muzikale visie. Ze geloven in de intrinsieke kracht van muziek en zijn ervan overtuigd dat wanneer makers en uitvoerenden deze intrinsieke kracht van muziek met open oor en hart benaderen er (muzikaal) drama ontstaat dat het publiek meeneemt en breed en diep raakt – ongeacht leeftijd of afkomst. Stichting Noorderklank is een productiehuis voor muziektheater, met als specifieke missie om ervaren en beginnende makers te laten samenwerken en in een collectief proces tot co-creaties te laten komen.
Aanleiding
In de Griekse mythologie wordt vaak gebruik gemaakt van verschillende archetypen die, zowel bewust als onbewust, in onze hedendaagse beeldvorming terugkomen. Ook zonder deze verhalen te kennen, zitten de rolpatronen en ideeën uit deze verhalen ingebakken in onze cultuur. Het is goed om ons af te vragen welke betekenis we deze verhalen tegenwoordig willen geven. In Een oog in zee wordt onderzocht hoe wij ons verhouden tot de mythe van Ariadne in de 21e eeuw.
In de traditionele mythe verslaat de held, Theseus, de Minotaurus – half mens, half stier – en redt de koningsdochter Ariadne Theseus uit het labyrint. Zij gaat als zijn bruid per schip naar Athene, maar wordt onderweg door Theseus achtergelaten op het eiland Naxos.
Een oog in zee volgt de interpretatie van Hella Haasse uit haar toneelstuk Een draad in het donker (1963). Haasse besloot dat de Minotaurus – het monster in het labyrint op Kreta – niet echt bestaat. Ariadne ontfutselt deze waarheid aan haar vader, Koning Minos, en ontdekt dat hij het schrikbeeld van het monster inzet om de heerschappij over zijn volk te bestendigen. Ook Theseus begrijpt dat hij zijn aanstaande leiderschap over Athene kan veiligstellen door vol te houden dat het monster bestaat en dat hij het heeft verslagen.
In de huidige samenleving is waarheid het slagveld waar politieke machtsverhoudingen worden beslecht. Burgers weten niet meer of een beeld in de krant waarheid is, of manipulatie en verliezen daardoor hun vertrouwen in de media. De dringende actualiteit van politieke manipulatie, fake news, een ‘post-truth’ maatschappij en een angstcultuur gebaseerd op die manipulatie, is duidelijk zichtbaar in onze versie van het verhaal van Ariadne.
In Een oog in zee wordt het verhaal enkel verteld vanuit het perspectief van Ariadne. Voor Ariadne telt slechts de waarheid, maar dat heeft bittere consequenties. Zij wordt verstoten door haar vader en Theseus laat haar alleen achter op Naxos.
Makers Een oog in zee
Salomé Roodenburg: libretto en scenografie
Willem Boogman: compositie
Zephyr Brüggen: regie en lichtontwerp
Kenzo Kusuda: danser, choreografie
Helena van Heel: mezzosopraan
Fokke van Heel: hoorns
Vincent van Amsterdam: accordeon
FOTO:©Stg Noorderklank
Trailer en website Een Oog in Zee:
