Op zondag 4 mei 2025 gaat de voorstelling Anton de Kom, mijn vader van Raymi Sambo Maakt in première in het Bijlmer Parktheater in Amsterdam. In deze voorstelling worstelt Doris, een adoptiekind uit Suriname, met haar identiteit. Op zoek naar haar roots stuit ze op het verhaal van Anton de Kom, de Surinaamse verzetsheld die streed tegen koloniale onderdrukking. Zijn leven en idealen raken Doris diep en brengen gelijkenissen met haar eigen zoektocht aan het licht. Anton de Kom voelt als de vader waar Doris altijd naar verlangde. In het jaar waarin het tachtig jaar geleden is dat Anton de Kom stierf, laat Raymi Sambo Maakt zien dat zijn erfenis nog springlevend is. Na de première volgt een tournee langs de Nederlandse theaters.
Over de voorstelling
In Anton de Kom, mijn vader neemt Doris, een gepassioneerde bevolkingsonderzoeker (gespeeld door Urmie Plein, Colombina winnares Ik zeg toch sorry), je mee op een reis die begint met een lezing in een theater, maar al snel verandert in een diep persoonlijk verhaal over haar leven. Als adoptiekind uit Suriname worstelt Doris met haar identiteit en drijft steeds verder af van haar adoptieouders.
Tijdens haar zoektocht naar haar roots ontdekt ze het verhaal van Anton de Kom, de legendarische Surinaamse vrijheidsstrijder die vocht tegen koloniale onderdrukking en tijdens WOII actief was in het verzet. Zijn strijd raakt bij Doris een snaar diep van binnen. Hoe meer ze zich in zijn leven verdiept, hoe meer ze gelijkenissen ziet met haar eigen worstelingen. Wat begint als een zoektocht naar identiteit, wordt een aangrijpende ontmoeting met een man die voelt als de vader waar ze altijd naar zocht.
Over Anton De Kom
Anton de Kom werd in 1898 geboren in Paramaribo, de hoofdstad van Suriname. In 1920 vertrok hij naar Nederland voor een betere toekomst. Hier ontwikkelde hij zich als schrijver en gaf hij politieke lezingen over het slavernijverleden. Later reisde hij terug naar Suriname, waar hij zijn politieke activiteiten voortzette. Omdat de autoriteiten bang waren dat hij verzet zou aanwakkeren, werd hij gevangengenomen en verbannen uit het land. In Nederland publiceerde hij in 1934 het boek Wij Slaven van Suriname, het eerste boek over de geschiedenis van Suriname, geschreven door een Surinamer. Tijdens de Tweede Wereldoorlog sloot De Kom zich aan bij het verzet. Op 7 augustus 1944 werd hij gearresteerd door de bezetter. Op 24 april 1945 kwam hij om in concentratiekamp Sandbostel. De Kom’s strijd voor de koloniale onafhankelijkheid van Suriname en zijn verzetswerk tijdens de Tweede Wereldoorlog maakten van hem een buitenstaander en brachten vaak onbegrip met zich mee. Op 19 juni 2023 bood Minister Hoekstra namens de regering excuses aan aan de kinderen en familieleden van Anton de Kom, voor het leed dat hem is aangedaan. In 2020 werd Anton de Kom als eerste Surinamer in het Canon van Nederland opgenomen.
Raymi Sambo (regisseur en co-auteur) over voorstelling
“Ik ben altijd gefascineerd geweest door Anton de Kom. Ook al kom ik zelf van Curacao, Als Surinamer voelt hij heel dichtbij . Een deel van zijn geschiedenis is hier in Nederland. Het is een recensie geschiedenis, en als die bestudeerd wordt het bijna tastbaar, voelbaar. Vandaag de dag hebben we nog steeds te maken met het racisme dat hij in misschien extremere mate heeft meegemaakt. Ik bewonder mensen die ergens voor (op)staan. Niet alleen voor hun omgeving maar voor ons gehele samenleving. Ergens denk ik dat ik de enorme behoefte heb om me met hem te identificeren en kracht halen uit de strijd die hij heeft gevoerd. Een strijd die wij nog steeds aan het voeren zijn. Ik voel me sterk, wetende dat ik op zijn krachtige schouders sta.”
Speelperiode
Anton de Kom mijn vader is te zien vanaf woensdag 30 april tot en met zondag 29 juni 2025. De premiere is op zondag 4 mei 2025 in het Bijlmer Parktheater in Amsterdam. De speellijst staat op raymisambomaakt.com/anton-de-kom-mijn-vader/. De kaartverkoop loopt via de website van de betreffende theaters.
Over Raymi Sambo Maakt
Raymi Sambo Maakt creëert voorstellingen, podcasts, films en talkshows die hun wortels vinden in de interculturele en de queer samenleving. De onderwerpen zijn actueel en geïnspireerd door gebeurtenissen in het land en ingebed in een universele thematiek. Het gezelschap toont relevante en herkenbare verhalen voor iedereen die niet gelooft in hokjes en graag de eigen bubbel doorbreekt. Anton de Kom, mijn vader is de eerste voorstelling in een reeks voorstellingen over omstreden zwarte personen uit de geschiedenis. In oktober 2025 volgt Wie is er bang voor Sylvana (geïnspireerd op het leven een werk van Sylvana Simons) en voorstellingen rondom de geschiedenis van Marsha P. Johnson (2026), Meghan Markle (2027) en Winnie Mandela (2028).
Credits
Spel: Urmie Plein Muziek: Walther Muringen Regie: Raymi Sambo Tekst: Erik Snel, Raymi Sambo Met dank aan: Stichting Anton de Kom, Noraly Beyer, Stichting Julius Leeft, Gerardjan Rijnders, Niranyana Jayamary
