FOTO:©Dimitry Skortsov
ODESA – Het Nationale Opera- en Ballettheater van Oekraïne uit Odesa brengt de monumentale
scenische cantate Carmina Burana naar Nederland. Deze indrukwekkende productie, geregisseerd
en bewerkt door de Nederlandse choreograaf en regisseur Gerard Mosterd, gaat op 2 april in
première in de Schouwburg van Amstelveen.
Na de première in Amstelveen reist het gezelschap verder naar Doetinchem, Oss, Eindhoven, Den
Helder, Assen, Nieuwegein, Bussum, Roosendaal, Breda, Alkmaar, Heerlen, Zwolle, Terneuzen, Den
Haag en Deventer. Met een cast van 130 artiesten en een unieke samensmelting van koor, orkest,
dans en filmprojecties, blijft deze uitvoering trouw aan Carl Orffs visie op Carmina Burana als een
totale kunstervaring (Gesamtkunstwerk).
De totstandkoming van deze productie vond plaats onder buitengewone omstandigheden. Het
gezelschap, gevestigd in Odesa, werkt en repeteert te midden van voortdurende dreiging en
instabiliteit. Ondanks deze uitdagingen blijft het ensemble optreden, gedreven door de overtuiging
dat kunst een krachtige boodschap kan uitdragen. Carmina Burana, met zijn thematiek van de
onvoorspelbaarheid van het lot, de cyclus van de seizoenen, passie en vergankelijkheid, is in deze
tijd relevanter dan ooit.
De tournee brengt deze uitzonderlijke voorstelling niet alleen naar Nederland, maar ook naar België
en Duitsland, waar het een breed publiek zal bereiken.
Deze tournee wordt volledig ondersteund door het Ministerie van Cultuur en Strategische
Communicatie van Oekraïne.
Interview van Theater Bonn met producent, choreograaf, regisseur Gerard Mosterd:
1. Hoe is dit project tot leven gekomen?
Deze productie van Carmina Burana werd bedacht voor het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, met de première in het Odesa Nationaal Academisch Theater voor Opera en Ballet als een groots interdisciplinair spektakel. Het doel was om dans, solozang, koor, orkest en videoprojecties samen te brengen in een meeslepende ervaring, geheel in lijn met Carl Orffs opzet van een totaalkunstwerk (Gesamtkunstwerk).
Een grote uitdaging was het creëren van een moderne en vernieuwende productie met een gezelschap dat voornamelijk gewend was aan klassiek ballet en opera. Dit vereiste een verandering in artistieke benadering, waarbij zowel de dansers als de zangers buiten hun traditionele repertoire en comfort zone werden geduwd naar een expressievere, hedendaagse en theatrale interpretatie van Orffs magnum opus.
Even bepalend was mijn persoonlijke wens om een Carmina Burana te maken vóór en met de inwoners van Odesa, een stad die altijd een bruisende culturele smeltkroes is geweest en waarvan de geschiedenis, architectuur en geest resoneren met Orffs grootse, monumentale compositie. Iconische locaties zoals de Potemkin-trappen, vereeuwigd door filmmaker Sergei Eisenstein, zijn visueel geïntegreerd in de productie. De invloed van de Oekraïense avant-garde kunst, met name die van Kazimir Malevitsj, komt ook tot uiting in de visuele en choreografische elementen, waardoor deze productie diep geworteld is in het artistieke erfgoed van Oekraïne.
2. Hoe belangrijk is het voor de artiesten om deel te nemen aan dit project, en hoe ervaren zij het touren door Europa terwijl hun land in oorlog is?
Voor de artiesten is deze tournee meer dan alleen een professionele kans; het is een missie om hun cultuur te behouden en te delen in een tijd waarin hun thuisland enorme ontberingen doormaakt. Velen van hen hebben familie en geliefden die nog in Oekraïne verblijven, en optreden in Europa geeft hen zowel een gevoel van doelgerichtheid als een platform om bewustzijn te creëren. De emotionele last van touren terwijl hun land in oorlog is, is groot, maar de opkomst en steun van het internationale publiek betekent heel veel voor ze. Elke voorstelling is een statement: Oekraïense kunst kan niet tot zwijgen worden gebracht.
3. Waarom Carmina Burana?
Carl Orffs Carmina Burana is een universeel en tijdloos werk over het lot, de cyclus van het leven en de veerkracht van de mens. De thema’s van onvoorspelbaarheid, lotsbestemming en de kwetsbaarheid van het bestaan vinden een weerklank in de huidige situatie in Oekraïne. Het is een werk dat spreekt over de pieken en dalen van de menselijke ervaring—vreugde, lijden, liefde, verlies—en maakt het daarmee vandaag de dag bijzonder relevant. Bovendien biedt Orffs krachtige muziek en ritmische intensiteit een ideaal canvas voor de dynamische fusie van ballet, koor en orkestuitvoering.
4. Was het een uitdaging om met zoveel elementen tegelijk te werken—dans, koor, videoprojectie, orkest?
Absoluut. Carmina Burana is een complexe productie die een naadloze coördinatie vereist tussen meerdere disciplines. Het koor en orkest vormen een levendige, drijvende kracht, terwijl de dansers een emotionele en fysieke vertolking van de muziek brengen. De videoprojecties voegen een extra laag van betekenis en sfeer toe. Het balanceren van al deze elementen, terwijl elk zijn eigen identiteit behoudt maar ook een samenhangend geheel vormt, was een uitdaging, maar ook de sleutel tot een meeslepende ervaring. Het was een voortdurend proces van het verfijnen van timing, beweging en toneeldynamiek om een gebalanceerde harmonie tussen alle componenten te bereiken.
5. Wat wil je dat het publiek meeneemt van deze avond?
We willen dat het publiek de overweldigende kracht van live performance ervaart, dat ze worden meegevoerd door de intensiteit van de muziek, beelden en de beweging, en dat ze de diepere emotionele lading van deze productie voelen. Meer dan alleen een spektakel, hopen we dat ze getuigen van de veerkracht van de menselijke geest—de kracht om te volharden en te scheppen, zelfs in tijden van gewelddadige tegenspoed. Kunst heeft de kracht om mensen over grenzen heen met elkaar te verbinden, en deze productie is daar een manifestatie van.