Arnhemmer Jibbe Willems wint de vertaalprijs 2020 en Lotte Dunselman wordt voor haar rol in De Poolse Bruid genomineerd voor de Theo D’or.
De Poolse Bruid verwerft naast de status van Nederlandse theaterhit nu ook internationale allure. Uit alle genomineerde stukken voor de Toneelschrijfprijs 2020 (een belangrijke prijs voor het beste oorspronkelijk Nederlandstalige werk) werd De Poolse Bruid geselecteerd om vertaald te worden in het Frans. Deze vertaling zal volgend jaar te zien zijn om het prestigieuze Festival d’Avignon. De Arnhemse auteur Jibbe Willems, schreef zijn stuk “De Poolse bruid” in opdracht van Lotte Dunselman voor de Arnhemse theatergroep ECHO en het NNT.
Enkele citaten uit het juryrapport:
“Middels kale, strakke, perfect geritmeerde zinnen, weet Willems een wereld vol verlangen op te roepen. Woord na woord sluipt de tekst je hart in.”
“Een transparant, intelligent en breekbaar werk.”
“Jibbe Willems schreef met ‘De Poolse Bruid’ een poëtische en pulserende wereld vol verlangen. Meegevoerd door Willems’ meanderende taal belanden we in een romantisch universum; een uniek (taal)bouwwerk waar twee beschadigde individuen bij elkaar thuiskomen en in rust en kracht verstrengelen.”
Op het alternatieve Gala van het Nederlands Theater werden gisteravond de nominaties voor de toneelprijzen bekend gemaakt. Voor de Theo d’Or (beste vrouwelijk hoofdrol) werd Lotte Dunselman genomineerd voor haar rol in De Poolse Bruid van theatergroep ECHO en het Noord Nederlands Toneel. De jury zag haar transformeren tot “een integer en sensitief
personage dat een zeer breed scala aan emoties beleeft.” In overleg met de Vereniging Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD), de Nederlandse Toneeljury en acteursbelangenvereniging ACT is besloten om de uitreiking van de toneelprijzen 2020 uit te stellen naar volgend jaar. De nominaties van 2020 dingen mee naar de prijzen in 2021.
De Poolse Bruid
Lotte Dunselman, actrice en tot 2019 mede artistiek leider/ oprichter van ECHO, vroeg Jibbe Willems (43) een script te schrijven op basis van de film De Poolse bruid, een arthousehit uit 1998, met hoofdrollen voor Monic Hendrickx en het Groningse landschap. Een film over een Poolse vrouw die ontsnapt aan haar pooier en een schuilplaats vindt bij een eenzame, norse,
Groningse boer.
In de zomer van 219 speelde toneelvoorstelling De Poolse Bruid vier weken in een uitverkochte schuur van historische boerderij De Haver in Onderdendam, een rijksmonument in het bezit van het Groninger Landschap. In augustus 2020 speelde de voorstelling 14 keer
in een uitverkochte Oosterpoort. In de zomer van 2021 wordt de voorstelling hernomen in boerderij De Haver.
Theatergroep ECHO levert al jaren een belangrijke bijdrage aan het Nederlandse toneelrepertoire door altijd voor nieuw geschreven teksten te kiezen. ECHO beweegt tussen beeldend- en bewegingstheater, performance en nieuw Nederlands teksttheater in. Aan de basis van het maakproces staat altijd een op maat geschreven script, dat op de vloer een beeldende en fysieke vertaling krijgt.
Jibbe Willems
Willems studeerde aan de Toneelacademie Maastricht en werkt sinds tien jaar als theateracteur,- bewerker en – vertaler. Hij werkte o.a. voor het Nationale Theater, Theatergroep ECHO, Toneelgroep Oostpool, De Utrechtse Spelen, toneelgroep Maastricht, toneelgroep Amsterdam / ITA, Het Zuidelijk Toneel, Frascati, De Toneelschuur, Het Syndicaat, De Parade, Theater Bellevue, Bonte Hond, Theater aan Zee, het Nieuw Utrechts Toneel, Silbersee, Kwatta, LAZARUS / ‘t Arsenaal, Matzer, Bos-producties, het Noord
Nederlands Toneel, firma MES en Likeminds
Willems is eerder genomineerd voor de Taalunie Toneelschrijfprijs in 2015 (Waar het Vlakke Land gaat Plooien). Hij won een Gouden Krekel (2019) voor de meest indrukwekkende podiumpresentatie (Jabber). Eerder won hij ook twee Zilveren Krekels, in 2015 (Leo&Lena) en in 2017 (Pretpark). In 2014 won hij de ARTES Jongtheaterschrijfprijs (The Truth About Kate).
Het hele juryrapport van de Toneelschrijfprijs 2020 voor ‘De Poolse Bruid’:
Het verhaal handelt over twee mensen uit verschillende culturen die elkaar ontmoeten, ontdekken, leren lezen en helen. Middels kale, strakke, perfect geritmeerde zinnen, weet Willems een wereld vol verlangen op te roepen. Woord na woord sluipt de tekst je hart in, om daar een ogenschijnlijk lieflijk tafereel te schetsen. Ogenschijnlijk, want Willems verweeft onder zijn poëtische kantwerk kleine woorden en zinnen die verwijzen naar het gevaar waarin de levens van de hoofdpersonages zich
bevinden.
De beeldende taal van Willems wordt door twee personages (een boer en een Poolse vrouw) afwisselend in de derde en eerste persoon uitgesproken. Dit maakt dat we luisteren naar
zowel de verteller als het personage. Deze kunstgreep maakt het werk transparant, intelligent en breekbaar. We kijken naar een droom, een romantisch bouwwerk. Parallel aan de geboorte van deze man en vrouw, het landschap, het verhaal, verloopt de schoorvoetende toenadering tussen de twee personages. Woord voor woord zien we hoe deze twee zielen bij elkaar thuiskomen. Wanneer de twee opgejaagde levens zich verstrengelen, -een verstrengeling waarin ze rust en kracht lijken te vinden-, geloven we
samen met Willems, in de helende kracht van de liefde.
De laatste regel van de tekst – ‘laat het dan echt zijn’ – lijkt dan ook de drijfveer (of misschien beter het leitmotiv) van De Poolse bruid. Het voelt alsof de schrijver hiermee zijn eigen wens uitspreekt; al is de werkelijkheid misschien rauwer en lelijker dan dit verhaal, zolang we koppig in de liefde en in dromen blijven geloven, kunnen we misschien, al is het maar voor
de duur van een voorstelling, troost bij elkaar vinden
