FOTO:©Bart Grietens
Recensie: Chantal Foeken
Op zaterdag 28 september ging in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag de voorstelling Antigone
in première bij Het Nationale Theater. Een heldere tragedie met louter verliezers.
Antigone (Yela de Koning) wil haar broer Polyneikos begraven, die na een familievete om de stad
Thebe dood op het slagveld ligt. Dat wordt haar verboden door haar oom, koning Kreon (Mark
Rietman). Kreon wil na een jarenlange oorlog de orde herstellen door het handhaven van recht en
regels, Antigone wil haar broer een waardig afscheid bieden vanuit emotionele en morele principes.
Door haar vasthoudendheid komt ze steeds meer alleen te staan, wat leidt tot een fatale botsing met
haar familie en de politieke macht.
Het Griekse origineel, geschreven in 442 voor Christus door Sophocles, is in 1942 bewerkt door de
Franse auteur Jean Anouilh. In deze recentere versie is een veel grotere rol weggelegd voor Antigone,
als gelijkwaardige aan koning Kreon. Die rol speelt Yela de Koning met verve. Antigone is eerder wel
beschreven als dwarse puber, als depressief meisje dat dood wil of als harde activist. Afhankelijk van
wie ze tegenover zich heeft, is de Antigone in deze voorstelling al deze varianten, waarbij de
scheidslijnen zeer helder blijven: lief en aanhankelijk bij haar tante Euridyce (Betty Schuurman),
ontluikend vrouwelijk bij haar geliefde Haemon (Sander Plukaard), en standvastig tegenover haar
oom.
Tegenover dit sterke, scherpe spel van Antigone stond een vrij vlakke Kreon, bij wie de scheidslijn
tussen de rol van koning en die van familielid – en de emotionele spagaat die dat geeft – minder
duidelijk tot uitdrukking komt. Terwijl die twijfel wel in de tekst zit, vooral in een lange scene waarin
beiden proberen hun standpunten aan elkaar uit te leggen. Dit kwam in het spel van Mark Rietman
echter minder duidelijk naar voren.
De voorstelling biedt geen licht vermaak, maar er zit humor in (in de persoon van de wachter,
gespeeld door Mike Zanting), er zit muziek en ijzersterke beweging in, en bovenal zit er liefde en
vertwijfeling in. Daarbij ligt een link naar de actualiteit dicht aan de oppervlakte. Wie wil er in
woelige tijden nog aan het roer staan, en wie houdt in woord en daad vast aan zijn principes, tegen
elke prijs?
Tekst: Jean Anouilh
Regie: Nina Spijkers
Spel: Yela de Koning, Mark Rietman, Emma Buysse, Sander Plukaard, Betty Schuurman, Ṣayọ Cadmus,
Mike Zanting
Speeldata: https://www.hnt.nl/voorstellingen/8952/het-nationale-theater-nina-spijkers-jean-
anouilh/antigone
