Tekst: Jessica Uijttewaal
Van 30 augustus en 23 september 2017 gaat in Almelo het theaterspektakel ‘Het Verzet Kraakt’ opgevoerd worden. Afgelopen vrijdag 9 juni mochten we alvast genieten van een voorproefje van deze voorstelling.
Regisseur Jasper Verheugd werd door producent Gerard Cornelisse gevraagd zich in het Almelose verhaal van de de grootste bankroof ooit te verdiepen. Het speelde zich af in het laatste oorlogsjaar. Nederland zucht onder het Duitse bewind en de NS staakt om het vervoer naar het westen plat te leggen. Het verzet komt in actie om deze staking te financieren.
Op 15 november 1944 overvallen verzetsstrijders een filiaal van de Nederlandsche Bank in Almelo. De buit: 46,1 miljoen gulden. Een recordbedrag tot op de dag van vandaag. De overval lukt, maar een paar weken later hebben de Duitsers het geld weer terug. Een deel van de verzetsmannen wordt opgepakt en sterft in de kampen. Een enkeling overleeft de oorlog.
Het verhaal wordt verteld vanuit één van de hoofdfiguren die lid was van de knokploeg Almelo en deelnam aan deze verzetsdaad. Dit gebeurd door het te vertellen vanuit de persoon van Herman Höften. Hij is één van de weinige betrokkenen die de oorlog overleefd heeft. In 1969 heeft hij zijn verhaal uiteindelijk verteld aan journalist Hein Cannegieter, die het plaatste in de krant Het Vrije Volk. Hermans verhaal is de leidraad geworden voor ‘Het Verzet Kraakt’. Deze rol zal gespeeld gaan worden door Bert Geurkink. Voor de rol van de interviewer, Kannegieter, tekent Laurens van Lottum.
Er wordt teruggeblikt op de gebeurtenissen rondom de bankroof. De knokploeg Almelo stond hierin centraal. De leider van deze knokploeg was Derk Smoes en bestond uit mannen met verschillende achtergronden. Zo was er ook een gevluchte politieagent Douwe Mik die de tweede man was van de knokploeg. Deze rollen zullen gestalte gegeven worden door respectievelijk Wolter Weulink en Job Bovelander.
In het verhaal komt uiteraard ook de jonge Herman Höften in beeld, dit is een rol van Jochem Smit. Naast deze mannenrollen spelen de vrouwen van de heren van de knokploeg ook een belangrijke rol. Ellen Kremers zal de vrouw van Derk Smoes spelen en de rol van Dini, de vrouw van Herman Höften zal gespeeld gaan worden door Yaike van Pluur. Dit is erg bijzonder, want zij is de kleindochter van Herman en Dinie. Zij deed auditie en bleek geknipt te zijn voor de rol, zij kruipt dan in de huid van haar oma, wat het toch wel een speciaal tintje geeft.
Dit verhaal bevat ook de rol van de Duitsers. Zo is een belangrijk persoon de Hauptsturmführer Oskar Gerbig, gespeeld door Ian Bok, in de rol van zijn vrouw zien we Annemarijn Maandag.
Het verhaal gaat om mensen, zoals elk oorlogsverhaal. Ieder heeft zijn eigen verhaal en het is niet zomaar te verdelen in goed en slecht. Zo was Hauptsturmführer Gerbig wel in Duitse dienst, maar hij was bijvoorbeeld tegen vergeldingsacties, maar stond tegelijkertijd onder druk van zijn superieuren. Hoe hij hier mee omgaat en zijn strijd daarin zien we ook terug in het verhaal.
Door het verhaal niet alleen over de gebeurtenis, maar ook over mensen en hun rol te laten gaan, krijgt het verhaal meerdere lagen en wordt het een interessante optekening van deze verzetsdaad. Een belangrijke rol is ook weggelegd voor muziek. De cast wordt elke avond begeleid door een live harmonie-orkest, dit zijn orkesten uit de regio Almelo.
Het verhaal speelt zich af in Almelo, maar is een verhaal wat niet alleen regionaal, maar ook nationaal interessant is om te vertellen.
De grootste bankroof ooit is een mooi en indrukwekkend verhaal om te gaan zien, maar de opzet van de voorstelling, hoe het verhaal vorm gegeven wordt, het decor, de muziek, maken dat het een voorstelling is die absoluut de moeite loont om voor af te reizen richting het Oosten van het land. Het speelt zich af op het Indiëterrein in Almelo, wat zich leent voor een schitterende opstelling van het decor, waar we de bank, de treinrails en het SD-kantoor van de Duitsers allemaal terug zullen gaan zien. Op een rangeerterrein naast het station is de entree van de voorstelling. Samen met de andere 1.250 bezoekers waant u zich op een station uit de jaren ’40. U loopt via dit (oude) station over een brug naar de andere kant van het kanaal. U neemt plaats aan lange tafels en gaat daar met elkaar eten en drinken in een grote voormalige fabriekshal. Radio Oranje klinkt. U luistert naar verhalen. U geniet van de heerlijke spijzen en dranken. Het theaterspektakel zelf speelt zich buiten af. U neemt plaats op een grote overdekte tribune met comfortabele kuipstoelen. Kortom, een locatievoorstelling met een interessant verhaal, wat ongetwijfeld een indrukwekkende avond op zal leveren.
